იელის უნივერსიტეტის კვლევის თანახმად, რუსეთის ეკონომიკა “კატასტროფულად დაინგრა” დასავლეთის სანქციებისა და საერთაშორისო კომპანიების მიერ ქვეყნის მასობრივად დატოვების გამო.
კვლევამ, რომელიც რუსული ეკონომიკის “პირველი ყოვლისმომცველი” ანალიზია, დაადგინა, რომ უკრაინაში ომის დაწყების შემდეგ, რუსეთმა დამანგრეველი დარტყმა მიიღო მრავალი მაჩვენებლის მიხედვით.
“რუსეთმა დაკარგა კომპანიები, რომლებიც წარმოადგენენ მისი მშპ-ს 40%-ს, რითაც შეცვალა თითქმის სამი ათწლეულის ღირებულების უცხოური ინვესტიციები”,- წერენ იელის მენეჯმენტის სკოლის მკვლევრები. მათი თქმით, მდგომარეობა გაუარესდა კაპიტალისა და მოსახლეობის “უპრეცედენტო” გადინებით.
უკრაინის ომის დაწყების შემდეგ 1000-ზე მეტმა კომპანიამ შეზღუდა საქმიანობა რუსეთში ან დატოვა ქვეყანა, თითქმის ყველა ინდუსტრიაში, მოდიდან ფინანსებამდე.
იელის კვლევაში, რომელიც 20 ივლისს გამოქვეყნდა, ნათქვამია, რომ საერთაშორისო სანქციებმა “შეუქცევადად გააუარესა” ექსპორტი და იმპორტი ქვეყანაში “ძირითადად დაინგრა”.
ამან გამოიწვია რუსეთის შიგნით “მიწოდების ფართო დეფიციტი” და ადგილობრივი წარმოება, რომელიც ეყრდნობა იმპორტს ყველა ინდუსტრიაში, შეჩერდა.
“მიუხედავად პუტინის ილუზიებისა თვითკმარობისა და იმპორტის ჩანაცვლების შესახებ, რუსული ადგილობრივი წარმოება სრულ ჩიხშია და დაკარგული ბიზნესის, პროდუქტებისა და ნიჭის ჩანაცვლების უნარის გარეშე, ინოვაციებისა და წარმოების ბაზის მოშლამ გამოიწვია ფასების ზრდა”, - წერს იელის გუნდი.
მკვლევრების აზრით, რუსეთის, როგორც საქონლის წამყვანი ექსპორტიორის სტატუსს, ასევე დარტყმა მიადგა.
“რუსეთის, როგორც საქონლის ექსპორტიორის სტრატეგიული პოზიციონირება, შეუქცევადად გაუარესდა, რადგან სუსტი პოზიციიდან უმკლავდება მთავარი ბაზრების დაკარგვას და მკვეთრი გამოწვევების წინაშე დგას აზიისკენ მიმართული შეუქცევადი ექსპორტით, როგორიცაა გაზი”,- წერენ მკვლევრები.
ენერგეტიკული შემოსავლები რუსეთის მთავრობის მთელი შემოსავლის 60%-ს შეადგენს, რაც ნიშნავს, რომ საქონლის ექსპორტი ბევრად უფრო მნიშვნელოვანია რუსეთისთვის, ვიდრე დანარჩენი მსოფლიოსთვის.
კვლევის ხუთი ავტორი აღნიშნავს, რომ მათი დასკვნები ეჭვქვეშ აყენებს მზარდ პრეტენზიებს იმის შესახებ, რომ სანქციები უფრო მეტ ზიანს აყენებს დასავლეთს, ვიდრე მოსკოვს.
“როდესაც რუსეთის შეჭრა უკრაინაში მეხუთე თვეა გრძელდება, გაჩნდა საერთო ნარატივი, რომ მსოფლიოს ერთიანობა რუსეთთან დაპირისპირებაში გადაიზარდა ეკონომიკური დაღლილობის ომში, რომელიც ზარალს აყენებს დასავლეთს, რუსეთის ეკონომიკის სავარაუდო გამძლეობის და თუნდაც კეთილდღეობის გათვალისწინებით, ეს უბრალოდ სიმართლეს არ შეესაბამება”,- აღნიშნავენ მკვლევრები.
მას შემდეგ, რაც დასავლეთმა რუსეთს სანქციები დაუწესა, ენერგოპროდუქტებისა და სურსათის ფასები მთელ მსოფლიოში გაიზარდა. ზოგიერთმა დასავლელმა ექსპერტმა და პოლიტიკოსმა გამოთქვა შეშფოთება ამ შედეგების შესახებ და ვარაუდობენ, რომ სანქციები რუსეთზე საკმარისად არ მოქმედებს.
იელის მენეჯმენტის სკოლის შეფასებით, ამის ერთ-ერთი მიზეზი არის ის, რომ კრემლი მხოლოდ მისთვის ხელსაყრელ ეკონომიკურ მაჩვენებლებს აქვეყნებს.
რუსეთის პრეზიდენტმა ვლადიმერ პუტინმა განაცხადა, რომ დასავლეთის სანქციებმა არ იმუშავა.
“ეკონომიკური ბლიცკრიგის სტრატეგია ჩაიშალა და გამოიწვია დასავლეთის ეკონომიკის გაუარესება”, - განაცხადა პუტინმა აპრილში.
118-გვერდიან კვლევაში ავტორები ჯეფრი სონენფელდი, სტივენ ტიანი, ფრანეკ სოკოლოვსკი, მიხალ ვირებკოვსკი, მატეუშ კასპროვიჩი ამტკიცებდნენ, რომ დასავლეთი უნდა დარჩეს ერთიანი რუსეთის მიმართ სტრატეგიაში და შეინარჩუნოს სანქციების ზეწოლა.
კვლევაში ნათქვამია, რომ რუსეთის შიდა ფინანსური ბაზრები, რომლებიც ასახავს ქვეყნის ამჟამინდელ ეკონომიკურ მდგომარეობასა და ქვეყნის სამომავლო პერსპექტივებს, წელს ყველაზე ცუდი ბაზრებია მთელ მსოფლიოში.
ევროკავშირის მასშტაბით, სანქციების კრიტიკა კი იზრდება. უნგრეთის პრემიერ-მინისტრმა ვიქტორ ორბანმა ბლოკის წევრებს ახალი სტრატეგიის შემუშავებისკენ მოუწოდა.