ვლადიმერ პუტინის უკრაინაში შეჭრამ უკუშედეგი გამოიღო რამდენიმე ფრონტზე, მაგრამ რუსეთის პრეზიდენტისთვის ერთ-ერთი ყველაზე დამღუპველი შედეგი ფინეთის ნატოში გაწევრიანების პერსპექტივაა.
სავარაუდოდ, გაწევრიანების პროცესი საკმაოდ ჩქარი იქნება, ვინაიდან ფინეთი უკვე აკმაყოფილებს კრიტერიუმების უმეტესობას და ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ნატოს რომელიმე წევრი შეეწინააღმდეგოს.
ბოლოდროინდელმა გამოკითხვებმა აჩვენა, რომ ფინელების სულ მცირე 60% ნატოში გაწევრიანების მომხრეა, რაც უზარმაზარი ნახტომია წინა წლების მაჩვენებელთან შედარებით, რაც დაახლოებით 30% იყო.
თუ ყველაფერი ისე წარიმართება, როგორც მოსალოდნელია, 6 მილიონიანი ქვეყანა გადააკეთებს ევროპის უსაფრთხოების რუკას ისე, როგორც ვერავინ წარმოიდგენდა და ამან შეიძლება დიდი გავლენა იქონიოს რუსეთზე.
პუტინის უკრაინაში შეჭრის მთავარი მიზეზი იყო ის, რომ ნატო ძალიან დაუახლოვდა რუსეთს და შესაძლოა დაბრუნდეს 1990-იანი წლების საზღვრებთან, სანამ ზოგიერთი ყოფილი საბჭოთა ქვეყანა სამხედრო ალიანსს შეუერთდება.
ალიანსის მონაცემებით, რუსეთი ამჟამად ნატოს ხუთ წევრთან იზიარებს დაახლოებით 755 მილის სახმელეთო საზღვარს. ფინეთის გაწევრიანება ნიშნავს, რომ ქვეყანა, რომელთანაც რუსეთს 800 მილის საზღვარი აქვს, შეერთებული შტატების ოფიციალური სამხედრო მოკავშირე გახდება.
ფინეთის გაწევრიანება ცუდი ამბავი იქნება კრემლისთვის და ასევე დიდი სიკეთე ნატოსთვის. მიუხედავად მისი შედარებით მცირე მოსახლეობისა, ფინეთი სერიოზული სამხედრო ძალაა, რომელიც ათწლეულების განმავლობაში ინარჩუნებს არაოფიციალურ ურთიერთობებს დასავლეთთან. მისი სამხედროები ათწლეულების განმავლობაში იყენებდნენ აშშ-ს მიერ შეძენილ აღჭურვილობას, რომელიც თავსებადია ნატოს მოკავშირეებთან, რაც იმას ნიშნავს, რომ მათ შეუძლიათ ადვილად შეუერთდნენ ნატოს მისიებს.
ბევრი თვლის, რომ ერთადერთი მიზეზი, რის გამოც ფინეთი არ შეუერთდა ალიანსს უკრაინის კრიზისამდე, პრაგმატიზმი იყო.
“ფინეთის უსაფრთხოება ყოველთვის ეფუძნებოდა ორ კონცეფციას: პირველი - გეოგრაფია და ისტორია, და მეორე - იდეალიზმი და რეალიზმი. იდეალურ სამყაროში ჩვენ გვსურს რუსეთთან თანამშრომლობა, რაზეც უარს ვერ ვიტყვით, რადგან ის ჩვენი გეოგრაფიული მეზობელია, მაგრამ ჩვენ ასევე ვიცით ისტორიიდან, რომ ჩვენი ეროვნული უსაფრთხოების ყველაზე დიდი საფრთხე რუსეთია. დროთა განმავლობაში, რეალობა, რომ რუსეთი მზად არის მეტი ქაოსი შექმნას ჩვენს რეგიონში, კიდევ უფრო აშკარა გახდა, ამიტომ ნატოში გაწევრიანება პრაგმატულ ვარიანტად იქცა”, - განუცხადა ფინეთის ყოფილმა პრემიერ-მინისტრმა ალექსანდრე სტუბმა CNN-ს.
ეჭვგარეშეა, რომ ფინეთის ნატოში გაწევრიანება სერიოზული დარტყმა იქნება პუტინისთვის. ეს არა მხოლოდ ნიშნავს დამატებით 800 მილის საერთო საზღვრებს ალიანსთან, არამედ სიმბოლურად დაეხმარებოდა ანტიპუტინისტური კოალიციის გაერთიანებას, რომელიც უკრაინაში შეჭრის შემდეგ გაჩნდა. ქვეყნები, რომლებიც ოდესღაც ნეიტრალურები იყვნენ, ახლა უკრაინას აძლევენ დაფინანსებას და იარაღს, ხოლო პუტინს ყოველდღიურად უფრო და უფრო ნაკლები მოკავშირე ჰყავს.
ის ასევე გააფართოებს ნატოს გავლენას ჩრდილოეთ ევროპაში არქტიკამდე, რეგიონში, რომელიც გეოპოლიტიკურად უფრო მნიშვნელოვანი ხდება მისი ბუნებრივი რესურსების, სტრატეგიული მდებარეობისა და მრავალი ტერიტორიული პრეტენზიის გამო, მათ შორის რუსეთის, ფინეთის და აშშ-ს მხრიდან.
შვედეთი, რომელიც დასავლეთიდან ესაზღვრება ფინეთს, ასევე განიხილავს ალიანსში გაწევრიანებას და ფინეთის შესვლა ალბათობას კიდევ უფრო გაზრდის, რადგან უკრაინის კრიზისის დაწყების შემდეგ ორმა ქვეყანამ იგივე გზა გაიარა.
რა თქმა უნდა, არსებობს შეშფოთება იმის თაობაზე, თუ როგორ რეაგირებს რუსეთი ფინეთის განცხადებაზე ნატოში გაწევრიანების სურვილის შესახებ.
მარტი კარიმ, ფინეთის სამხედრო დაზვერვის უფროსის ყოფილმა თანაშემწემ, განუცხადა CNN-ს, რომ რუსეთი უკვე იწყებს დეზინფორმაციულ კამპანიას.
“მთავარი თემა არის ის, რომ ფინეთი ნაცისტური ქვეყანაა, რადგან ჩვენ ვიბრძოდით საბჭოთა კავშირის წინააღმდეგ მეორე მსოფლიო ომში ნაცისტურ გერმანიასთან ერთად”, - თქვა მან.
მარტი კარი პროგნოზირებს, რომ რუსეთს შეუძლია დაარღვიოს ფინეთის საჰაერო სივრცე და ხელი შეუშალოს საზღვაო საქმიანობას, მათ შორის გემებს, და გააძლიეროს სადაზვერვო ოპერაციები ქვეყნის წინააღმდეგ.
ნორვეგიის თავდაცვის საუნივერსიტეტო კოლეჯის ასოცირებული პროფესორი ჰაკონ ლუნდ საქსი თვლის, რომ ფინეთის ნატოში გაწევრიანებისკენ მიმართული ნებისმიერი ნაბიჯი “სავარაუდოდ გამოიწვევს რუსეთის სამხედრო ძალების გაძლიერებას ნატოს ახალ საზღვრებთან რუსეთთან, რაც თავისთავად არახელსაყრელია ფინეთისთვის და ევროპისთვის”.
თუმცა, მას მიაჩნია, რომ სარგებელი ბევრად აღემატება “ფინეთის საზღვართან რუსული ჯარის რაოდენობის ზრდის შესაძლო უარყოფით შედეგებს”.
მიუხედავად შეშფოთებისა იმის შესახებ, თუ რა მოხდება გაწევრიანების პროცესში, ვიდრე ფინეთი არ იქნება დაცული ნატოში გაწევრიანების გზით, რამდენიმე ოფიციალურმა პირმა განუცხადა CNN-ს, რომ მოელის, რომ ალიანსის წევრები, განსაკუთრებით დიდი ბრიტანეთი და აშშ, უზრუნველყოფენ უსაფრთხოების გარანტიებს.
რუსეთი იძლევა ყველა მიზეზს, რათა მისი მეზობელი შეუერთდეს მის საძულველ კონკურენტს. ეჭვგარეშეა, რომ პუტინის ხრიკმა ევროპაში ნატოს გავლენის შესამცირებლად საპირისპირო შედეგი გამოიღო.