რუსეთის ცენტრალური ბანკის მონაცემებით, აპრილში, რუსული ბანკების ურთიერთდაკრედიტების მოცულობამ ყველაზე მკვეთრი ვარდნა აჩვენა ბოლო ოთხი წლის განმავლობაში. თვის განმავლობაში ის 14%, ანუ 1,43 ტრილიონი რუბლით შემცირდა.
1 მაისის მდგომარეობით, ნაშთებმა ანგარიშებზე, სადაც ბანკთაშორისი სესხები აისახება, 8,77 ტრილიონ რუბლს მიაღწია.
საბანკო სექტორში ორმხრივი დაკრედიტების მოცულობა უკვე მესამე თვეა კლებულობს. თებერვალში შემცირება სიმბოლური იყო (მინუს 610 მილიარდი რუბლი, ანუ 5,1%), ხოლო მარტში ვარდნა გაიზარდა (მინუს 1,23 ტრილიონი რუბლი, ანუ 10.7%). შედარებისთვის: პირველ თებერვალს, უკრაინაში რუსული სამხედრო ოპერაციის დაწყებამდე და დასავლეთის მკაცრი სანქციების შემოღებამდე, ბანკთაშორისი სესხების მოცულობამ 12,43 ტრილიონ რუბლს გადააჭარბა. ამრიგად, სამი კრიზისული თვის განმავლობაში რუსეთის ბანკთაშორისი ბაზარი 27,2%-ით, ანუ 3,65 ტრილიონი რუბლით შემცირდა.
“ბანკთაშორისი სესხების მოცულობის შემცირება შეიძლებოდა მომხდარიყო ორი ფაქტორის გამო - რუბლის გამყარების გამო უცხოური ვალუტის სესხების საკმაოდ მნიშვნელოვანი წილის ვალუტის გადაფასება და ასევე უცხოური ვალუტის დაკრედიტების პირდაპირი შემცირება. ზოგიერთი ბანკი შეზღუდვების გამო სავალუტო ოპერაციებს ვერ ახორციელებს. შეუძლებელია თითოეული ფაქტორის გავლენის ხარისხის შეფასება”, - ამბობს ეგორ სუსინი, Gazprombank Private Banking-ის მმართველი დირექტორი.
1-ელი მარტიდან, დასავლეთის სანქციების გამო, ცენტრალურმა ბანკმა მოახდინა საბანკო ანგარიშგების სტანდარტული ფორმების კლასიფიცირება და მთლიანი სექტორის სტატისტიკის შემცირება.
როგორც 1-ელი თებერვლის მონაცემებიდან ჩანს, იმ დროისთვის ბანკთაშორისი სესხების დაახლოებით მესამედი იყო უცხოურ ვალუტაში - 4,2 ტრილიონი რუბლი, ანუ $53,9 მილიარდი.
RBC-ს წყარო ერთ-ერთი სისტემური ბანკიდან ამბობს, რომ უცხოურ ვალუტაში ბანკთაშორისი სესხები პრაქტიკულად გაქრა. ბანკები არ გასცემდნენ სესხებს როგორც უცხოურ, ასევე რუსულ ბანკებზე იმის შიშით, რომ გადახდები არ განხორციელდებოდა, ან დაიბლოკება ნებისმიერ დროს. მისი თქმით, ბანკების ურთიერთდაკრედიტება რუბლებშიც შემცირდა და არა მხოლოდ ბაზარზე გაზრდილი რისკების, არამედ ტექნიკური პრობლემების გამო.
“გაითიშა Bloomberg-ისა და Reuters-ის ტერმინალები, რომლებიც ბანკთაშორისი ტრანზაქციების ძირითადი არხებია და ბევრ ბანკს არ ჰქონდა მზად ხელშეკრულებები SPFS არხის (ფინანსური შეტყობინებების გადაცემის სისტემა, SWIFT-ის რუსული ანალოგი) დასადასტურებლად. შედეგად, მარტის ბოლოს - აპრილის დასაწყისში, გარკვეული პერიოდის განმავლობაში, ბანკთაშორისი სესხების ბაზარი ფაქტობრივად გაიყინა” - აღნიშნავს RBC-ს წყარო.
“SDN ბანკებმა ბუნებრივად შეამცირეს ბანკთაშორისი სესხები უცხოურ ვალუტაში. სტრესისა და ეკონომიკური გაურკვევლობის პირობებში, კონტრაგენტები ამცირებენ ერთმანეთის ლიმიტებს და ბაზარი უფრო სტრატიფიცირებული ხდება. დროთა განმავლობაში აქტივობა კვლავ იზრდება”, - ამბობს RBC-ს სხვა რესპონდენტი.
“უცხოური ვალუტის დაკრედიტება ძირითადად შემცირდა სანქციების რისკების ფონზე”, - ამბობს სერგეი კოზელკოვი, Rosbank-ის კორპორატიული ბიზნესის დირექტორატის პირველი ვიცე პრეზიდენტი. მისი თქმით, ბანკთაშორისი სესხები ასევე შემცირდა გაზაფხულზე ცენტრალური ბანკის ძირითადი განაკვეთის მაღალი დონისა და “საბანკო ბაზრის მონაწილეთა შორის რუბლის ლიკვიდობის არარსებობის გამო”.
”პრინციპში, ბანკებს აქვთ საკმარისი რუბლი კორპორატიული კლიენტების დეპოზიტებისა და დეპოზიტების დიდი ზრდის გამო, ამიტომ შიდა ბაზარზე ლიკვიდობაზე მოთხოვნა შეიძლება შემცირდეს”, - აღნიშნავს Gazprombank Private Banking-ის მმართველი დირექტორი. მისი მტკიცებით, ორმხრივი დაკრედიტების შემცირება არ შეიცავს სისტემურ რისკებს.