LIVE

დასავლეთის ერთიანობა ახლა უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე ოდესმე - Bloomberg-ის ედიტორიალი

11 ივნ 202216:22
3 წუთის საკითხავი
clock clock 846
დასავლეთის ერთიანობა ახლა უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე ოდესმე - Bloomberg-ის ედიტორიალი

რუსეთის პრეზიდენტის ვლადიმერ პუტინის შეტევამ უკრაინაზე დასავლეთი უფრო ერთიანი გახადა, ვიდრე ოდესმე. სამწუხაროდ, ეს ერთიანობა ახლა საფრთხის ქვეშაა, რადგან რუსეთის ინტერვენცია გადაიზრდება გამანადგურებელ და გამომფიტავ ომში. ესკალაციისა და პუტინის გამარჯვების თავიდან ასაცილებლად, დასავლელმა ლიდერებმა ყურადღება უნდა გაამახვილონ ალიანსის ორ ყველაზე სუსტ რგოლზე: თურქეთსა და უნგრეთზე.

თურქეთის პრეზიდენტი რეჯეფ თაიფ ერდოღანი ამბობს, რომ დაბლოკავს შვედეთისა და ფინეთის გაწევრიანებას ნატოში, თუ არ მიიღებს დათმობებს. თუ ერდოღანი რეალურად დაიცავს ამ სიტყვას, ის არა მხოლოდ დატოვებს ორივე ქვეყანას უფრო დაუცველს რუსული აგრესიის მიმართ, არამედ ნატოს გახდის უფრო სუსტს, ვიდრე უნდა იყოს ბალტიისპირეთის წევრების დასაცავად. დაუსაბუთებლად, ერდოღანი ასევე ზრდის დაძაბულობას საბერძნეთთან, ნატოს კიდევ ერთ მოკავშირესთან.

უნგრეთის პრემიერ-მინისტრი ვიქტორ ორბანი რამდენიმე კვირის განმავლობაში აკავებდა სანქციების პაკეტს, რომელიც მოიცავდა ემბარგოს რუსულ ნავთობზე. ევროკავშირის ლიდერები გასულ კვირას ფიქრობდნენ, რომ საბოლოოდ მიაღწიეს კომპრომისს: აიკრძალება მხოლოდ ის რუსული ნავთობი, რომელიც ზღვით გაიგზავნება და არა მილსადენით იმპორტირებული. ეს მისცემს უნგრეთს, ჩეხეთსა და სლოვაკეთს მეტ დროს ენერგეტიკული ინფრასტრუქტურის მოწესრიგებისთვის.

თავაზიანობის შოკისმომგვრელი დარღვევით, ორბანმა უარი თქვა ამ კომპრომისზეც კი. ბედის ირონიით, ის ასევე დაჟინებით მოითხოვდა, რომ სანქციების ახალ სიაში არ შესულიყო რუსეთის პატრიარქი კირილი, პუტინისა და ომის მტკიცე მხარდამჭერი. ევროკავშირმაც დათმო და პაკეტი ამ ცვლილებით მიიღო.

მთელი განსაცდელი იყო უხერხულობა და პუტინის ოპტიმიზმის იშვიათი მიზეზი. ორბანი ყოველმხრივ მიანიშნებს, რომ სრულად არ უჭერს მხარს დასავლეთის ერთობლივ ძალისხმევას უკრაინის მხარდასაჭერად და რუსეთის ძირის გამოთხრას - ფაქტობრივად ამბობს, რომ არ არის სანდო მოკავშირე.

მაშ რა შეიძლება გაკეთდეს? კონსტრუქციის მთავარი ნაკლი, რომელიც საერთოა როგორც ევროკავშირისთვის, ასევე ნატოსთვის, არის ის, რომ არცერთს არ გააჩნია წევრების გაძევების მექანიზმი. ეს ნიშნავს, რომ ორივეს მოუწევს კრეატიულობა თაღლითი ლიდერების შეკავებაში.

ერდოღანის შემთხვევაში შანტაჟი არ არის შესაძლებლობა. შეერთებულმა შტატებმა უნდა გამოაცხადოს, რომ თურქეთისთვის იარაღის მომავალი გაყიდვები შეჩერდება მანამ, სანამ გადაწყვეტილება არ მიიღება ახალ კავშირებთან დაკავშირებით. ნატო უნდა დაემუქროს სამხედრო დაგეგმარებასა და წვრთნებში წარმომადგენლობის შეჩერებით. თუ სიტუაცია გამწვავდება, დაემუქროს ალიანსის წესების გადახედვით, რათა დაშვებული იყოს გამონაკლისები.

რაც შეეხება ორბანს, ევროკავშირს მოუწევს მსგავსი მკაცრი ხაზის გატარება. 2018 წელს, ბლოკმა უნგრეთის წინააღმდეგ გამოიყენა ხელშეკრულების მე-7 მუხლი დემოკრატიული ინსტიტუტების ძირგამომთხრელი ცენზურის გამო. დაიწყო პროცესი, რომლის შედეგად, თეორიულად ბუდაპეშტს ხმის მიცემის უფლება შეიძლება ჩამოერთვას ბრიუსელში. პრაქტიკაში, ღონისძიება იყო სუსტი, რადგან ის ერთსულოვან მხარდაჭერას მოითხოვს. პოლონეთი, რომლის პოპულისტური მთავრობაც მე-7 მუხლის პროცესის სამიზნეა, ყოველთვის უნგრეთს უჭერდა მხარს.

თუმცა, ამ დღეებში პოლონეთი ქვეყნებს შორისაა, რომლებიც პუტინის საწინააღმდეგოდ არიან განწყობილნი. ვარშავა შეშინებულია ორბანის ობსტრუქციონიზმით. დაგვიანებით, პოლონელები მიხვდნენ, რომ ძლიერი ევროკავშირი მათ ეროვნულ ინტერესებშია. მათ უნდა დაარწმუნონ ორბანი, შეუერთდეს პუტინის ომის მანქანის შესუსტების ძალისხმევას და უკრაინის გაძლიერებას. თუ ამას არ გააკეთებს, ევროკავშირის დანარჩენმა 26 ქვეყანამ - მათ შორის პოლონეთმა - უნგრეთს ხმის უფლება უნდა ჩამოართვან.

დასავლური ალიანსის შენარჩუნება არასოდეს ყოფილა ადვილი. კარის ზღურბლზე წარმოებული ომის ფონზე, ეს იშვიათად ჩანდა უფრო საჭირო. პოპულისტური პოლიტიკური თამაშების დრო დასრულდა.

Bloomberg-ის ედიტორიალი